Beyaz Pantolon adlı hikaye Sait Faik’in Şahmerdan adlı öykü kitabındaki buruk bir öyküsüdür. Öykü ulaşılan basit bir hedeften sonra yaşanan hazin bir sonu dile getirmektedir.
Şahmerdan Sait Faik Abasıyanık’ın üçüncü öykü kitabı olmaktadır. Bu kitap ilk kez1940 yılında yayımlanmıştır ve içersinde on dokuz öykü bulunmaktadır.
Yazar bu hikayelerin pek çoğunda sıradan insanları ve onların hayata savaşlarını ele almış, alt tabaka insanlarının hayallerini ve dünyalarını öykülerinin konusu edinmiştir. Sait Faik’in hemen hiçbir öyküsünde kendisi dışında bir burjuvanın veya bir zenginin özlemleri veya hayatı dile gelmez. Bu yüzden Sait Faik , alt tabaka insanının öykücüsü olmaktadır.
Sait faik hikâyelerini insanları anlamak, sıradan kişilerin hayat mücadelelerini, iyi veya kötü yanlarını ortaya koymak için yazmıştır. Onun hikâyelerinde ” insanları sevmek için azami gayret göstermek” amacı hâkim düşünce olmaktadır.
Yazar bu öyküsünde ise alt tarafı beyaz bir pantolon alıp giymek olan bir Çingene gencinin hedefine ulaşsa bile yaşadığı bir trajedi yüzünden tadını çıkaramadığı hatta bunu bunu çok pahalıya ödediği konusu işlenmiştir.
Beyaz Pantolon
Adaya bahar aylarında çalışmak için Çingeneler gelmektedir. Ada halkı da bunlara Çirozcular demektedir.
Çirozcular adaya geldiklerinde genç, ihtiyar, yaşlı, kadın, erkek genç, kız vb her türden ve hep birlikte gelmektedirler. Bu Çingenlerin gençlerinin, yaşlılarının kızlarını ve erkeklerinin yüzlerinde ayrı yarı çeşit çeşit izler ve anlamlar vardır. Yanık tenli insanların hepsinde bir umursamazlık, hepsinde hayatı pek de ciddiye almayan küçük, hevesleri , küçük amaçları, küçük hedefleri olan insanlardır.
Çirozcularını her birinsin eli yüzü, vücudu çeşit çeşit ise de hepsinin ortak özelliği neşeli olmalarıdır. Çirozcuların içindeki en ilginç tiplerden birisi de Rüstem ile Zehra’dır. Rüstem Zehra’yı denizde yıkanırken görmüş aklına müthiş bir fikir gelmiştir.
Rüstem’in tek derdi beyaz bir pantolon almaktır. Zehra’nın en büyük hülyası ise koluna bir bilezik takmaktır.
Rüstem , bu planına ikna etmek için Zehra’nın yanına gelir. Rüstem’in planı Zehra denizde yıkanacak onu izlemeye gelen genç erkeklere de biraz biraz kırıtacak Rüstem de tuzağa düşürdüğü bu gençlerden biraz para alacaktır.
Rüstem bu fikrini Zehra’ya söylediğinde; Zehra olmaz diye itiraz eder. Ama Rüstem “Şöyle iki gülüver yüzlerine de Sen fistan yapar, bilezik alırsın; ben kıçıma bir pantolon”… Diyerek en sonunda Zehra’yı ikna eder.
O geceden sonraki gecede Rüstem akşamleyin , deniz kenarında çadırını kuran Çirozcuların arasına karışır. Fakat o gün Rüstem için çok özel bir akşamdır.
Rüstem o akşam Çirozcuların içine beyaz bir pantolon giyip gelmiştir. Üstelik beyaz pantolon altına güzel ve yeni bir ayakkabı da almıştır. Herkes Rüstem’i kıskanmıştır.
Fakat Rüstem’in bu çakası hepsi bir geceliktir. Gece yaşanan olaylar her ne ise beyaz pantolona kan bulaşmıştır. Polisler iskelede onu beklemekte Rüstem ise başı önünde eğik gitmektedir.
Rüstem, o sabah adadan ilk vapurla ayrılmış gözü de aklı da beyaz pantolonu ve ayakkabısında kalmıştır.
Beyaz Pantolon öyküsü, Türk edebiyatının özgün kalemlerinden biri olan Sait Faik Abasıyanık tarafından kaleme alınmıştır. Sait Faik, hikâyelerinde genellikle küçük insanların, sıradan yaşamların ve göz ardı edilen detayların büyük bir ustalıkla resmedilmesiyle tanınır. “Beyaz Pantolon” öyküsü de bu özellikleri barındırır ve yazarın insan ruhuna dair derin gözlemlerini, sosyal çözümlemelerini ve edebi yeteneğini yansıtır.
### “Beyaz Pantolon” Öyküsünün İncelenmesi
#### Tema ve Konu
“Beyaz Pantolon”, Sait Faik’in insan ruhunun derinliklerine inen, toplumsal sınıf farklılıklarına ve insanların iç dünyalarındaki çatışmalara odaklanan bir eseridir. Öykü, küçük bir çocuğun gözünden anlatılır ve beyaz bir pantolona duyduğu özlemle başlar. Bu özlem, çocuğun sadece bir pantolon istemiyle sınırlı değildir; aslında, onun arzuladığı şey toplumsal sınıfının ötesine geçebilme, daha iyi bir yaşam standardına ulaşabilme ve çevresindekiler tarafından kabul görme isteğidir.
#### Karakterler ve Karakter Gelişimi
Öyküdeki ana karakter, adı belirtilmeyen küçük bir çocuktur. Çocuğun dünyası, içsel düşünceleri ve arzuları öykünün merkezindedir. Beyaz pantolon, çocuğun gözünde, ulaşılması zor bir hayalin simgesi haline gelir. Öykü boyunca, bu pantolona olan özlemi, onun kişilik gelişimi ve toplumsal sınıfının sınırlarını aşma arzusu ile iç içe geçer.
#### Anlatım Tekniği ve Dili
Sait Faik, “Beyaz Pantolon”da sade ve akıcı bir dil kullanırken, aynı zamanda derin anlam katmanlarına sahip bir anlatıma başvurur. Yazar, çocuğun iç dünyasını, düşüncelerini ve hislerini okuyucuya aktarmada büyük bir başarı gösterir. Bu başarı, özellikle yazarın gözlem yeteneği ve insan ruhunun derinliklerini dillendirebilme becerisi ile sağlanır. Öykü, Sait Faik’in karakteristik özelliklerinden biri olan lirik bir anlatımı barındırır ve bu sayede okuyucuyu derinden etkiler.
#### Toplumsal Eleştiri
Sait Faik, “Beyaz Pantolon” öyküsünde, toplumsal sınıf farklılıklarını ve bu farklılıkların bireyler üzerindeki etkilerini eleştirir. Öykü, zenginlik ve yoksulluk arasındaki uçurumu, insanların bu durumdan nasıl etkilendiğini ve toplumsal adaletsizliklerin bireysel hayatlar üzerindeki yıkıcı etkilerini gözler önüne serer. Sait Faik’in eserleri genel olarak, toplumun dışlanmış ve göz ardı edilen kesimlerine odaklanmasıyla bilinir ve “Beyaz Pantolon” da bu geleneği sürdürür.
### Sonuç
“Beyaz Pantolon”, Sait Faik Abasıyanık’ın edebi dehasını ve toplumsal duyarlılığını ortaya koyan önemli bir eserdir. Yazar, bu öyküde, insan ruhunun karmaşıklığını, toplumsal sınıf farklılıklarının bireyler üzerindeki etkilerini ve insanın içsel
dünyasındaki çatışmaları ustalıkla işler. Sait Faik, Türk edebiyatında, sıradan insanların hayatlarını, duygularını ve düşüncelerini en ince detaylarına kadar ele alarak, okuyucuya derin ve anlamlı bir edebi deneyim sunar. “Beyaz Pantolon”, yazarın bu özgün yaklaşımının en güzel örneklerinden biri olarak kabul edilir.
