ÇEVİRENİN ÖNSÖZÜ; Martin Heidegger yüzyılımızda felsefesi hakkında en çok yayın yapılan filozoflardan birisidir. Fakat filozofun felsefesini yaşamı ve kişiliğiyle bağıntılı olarak ele alan çalışmalar yok denecek kadar azdır.
Dr. Paul Hühnerfeld’in çevirisini sunduğum eldeki kitabı, bu yok denecek kadar az olan çalışmalardan birisidir ve yayımlandığı 1959 yılından bu yana (2.baskı: 1960), Heidegger’in kişiliği ve özellikle politik kimliği hakkındaki tartışmalar için hâlâ birkaç kaynaktan birisi olma özelliğini korumaktadır.
Kitap, Hühnerfeld’in 1960’da ölümünden bir yıl önce yayımlandı. Bu sırada Heidegger 70 yaşındaydı ve l8 yıl sonra 1977’de öldü. Bu l8 yıl içinde Heidegger’in bu kitapla ilgili kamuoyuna yönelik herhangi bir sözlü veya yazılı beyanı olmamıştır. Kitabın özgün başlığı “In Sachen Heidegger”i Türkçede tam olarak karşılamak mümkün değildir.
Zorlamayla ve yaklaşık olarak “Konumuz Heidegger” veya “Heideggerce Şeyler” gibi başlıkları kullanmak istemedim. Alt başlığını (Versuch über ein deutsches Genie -Bir Alman Dâhisi Üzerine Deneme-) ve içeriğini gözeterek, kitabı “Heidegger.
Bir Filozof, Bir Alman” başlığıyla çevirmeyi uygun buldum. Kitabı, hermeneutik geleneğinin üç önemli filozofu, Dilthey, Heidegger ve Gadamer’e birer yıl ayırmak suretiyle üç yıllık olarak tasarladığım bir yüksek lisans ders programı çerçevesinde çevirdim.
Bu programa göre geçen yıl (1993-94 ders yılı) Dilthey işlendi. (Bu derslerin tutanakları, derslerde işlenen ve üzerinde tartışılan filozof metinleriyle birlikte yakında yayımlanacaktır.)
Bu yıl (1994-95 ders yılı) aynı yöntemle, yani ele alınan filozofun kendi metinleri yanında filozof üzerine yazılmış metinleri işlemek ve üzerinde tartışmak suretiyle, derslerde Heidegger üzerinde durulacaktır.
Eldeki kitap da bu yıl üzerinde durulacak metinlerden birisidir. Derslerde ayrıca Heidegger üzerine oldukça olumsuz değerlendirmeler içeren bu kitap yanında, filozofu olumlu değerlendiren iki yazı da incelenektir. Bunlar Otto Pöggeler’den çevirdiğim “Heidegger, Bugün” adlı yazı ile Beda Allemann’dan çevirdiğim “Heidegger ve Politika” adlı yazıdır.
Bu iki yazı biraraya getirilerek yakında yayımlanacaktır. (Heidegger Üzerine İki Yazı, Gündoğan Yayınları, 1994.) Bunu, gelecek yıl (1995-96 ders yılı) Gadamer’in “Doğruluk ve Yöntem” adlı eserinden derste işlenmek üzere çevirmekte olduğum bazı bölümlerinin yayımlanması izleyecek. Dileğim, bu yılki Heidegger ve gelecek yılki Gadamer ağırlıklı derslerin tutanaklarını da yayımlamaktır. Doğan Özlem.
“Yedi bölümlük bu büyük deneme, pek çok bakımdan alışılmadık, hatta benzersiz bir kitaptır. Bu kadar genç bir yazarın tabu olmuş, neredeyse peygamber sayılmış ve bazı çevrelerce etrafına bir esrar perdesi çekilmiş bir adamı, hakkında söz etmemeye sanki yemin etmiş bir küçük sırdaşlar grubu dışında kişiliği bilinmeyen bir adamı, böylesine teşrih masasına yatırdığı bir başka örnek yoktur.
Hühnerfeld, büyük bir açıklık ve açıksözlülükle, filozofun kendi “var-olana atılmışlık”ını, yani kişiliğini, sıkı bir şekilde gizli tutulmuş olan biyografisini deşerek sergiliyor. Kitap kutsal olana saygısızlık etkisi bırakıyor ve 1930’lu yılların Heidegger’ini gözümüzün önünde bir skandal figür haline getiriyor. Yazar fırsat buldukça büyük adlara saldıran şöhret düşkünü düzeysizler gibi yapmıyor bunu asla.
Keyfi ve öznel davranmıyor. Heidegger’in felsefesi ve kişiliği hakkında sahip olduğu temelli bilgilere dayanarak, Karaorman’ın efsanevi adamına duyulan saygının kaybolmasına yol açıyor. Benzersiz olan bir başka yön, yazarın bu işe, popülist niyetlerden arınmış bir şekilde, hiçbir desteği olmaksızın, Heidegger’in sekter yandaşları karşısına tek başına çıkma cesaretini göstererek girişmiş olmasıdır.
Üstelik Hühnerfeld, zamanımızın bu karanlık filozofunu açık bir dille, filozofa nispet yaparcasına rahat okunan satırlarla yorumlama başarısını gösteriyor.” Frankfurter Allgemeine.
“Peki ama Sokrates, aslı nedir bu işin? Sana yöneltilen bu suçlamalar nereden geliyor? Herkesten ayrıksı bir şey yapmadığını söylüyorsun; alışılanın dışında bir şey yapmamış olsaydın, senin için bunca dedikodu, gürültü patırtı çıkarılmazdı. Anlat bize bunun nedenini de, biz de seni baştan savma yargılamayalım.” Platon, Sokrates’in Savunması (20 c,d.)
