Sadık Yalsızuçanların bütün öyküleri Sadık Yalsızuçanların ipek kadar hafif ve ince dilinden, gerçek kadar ağır ve yoğun öyküler bu kitapta bir araya geliyor. Sırlı Tuğlalar, Garip, Ayan Beyan ve Güzeran. Her biri birden fazla baskı yapmış, okuyan herkesin ruhunda, zihninde iz bırakmış bu öyküler bir araya geliyor ve Sadık Yalsızuçanların tüm öykülerini toplayacak üç cildin biricisinde okura ulaşıyor. “Yalsızuçanlar’ın hikayelerinin temelini oluşturan masal/tasavvuf/sürrealizm üçlüsü ve metafizik arayış gerilimi, O’nu Türk hikayeciliğinde yepyeni bir yerin sahibi kılıyor.” Beşir Ayvazoğlu
***
İçindekiler
sırlı tuğlalar…………………………………………………………..9
Yusuf’un Rüyası………………………………………………….11
Alkansı……………………………………………………………..17
Pınar Sineması……………………………………………………25
Tekfener…………………………………………………………….53
Evimiz………………………………………………………………63
Ört ki Ölem……………………………………………………….70
Değirmen…………………………………………………………..78
E’nin Yansı………………………………………………………..87
B’nin Güz Sancısı………………………………………………..89
A’nın Kanadı………………………………………………………91
K’nm Tozu…………………………………………………………99
E’nin Cevelanı………………………………………………….101
Ne Işık Ne İnsan: L……………………………………………102
T’nin Gizleri…………………………………………………….104
D/ar-(ı) Dünya………………………………………………….106
V/Düzlemin Sınırladığı Gökyüzü………………………..108
Sessizliğin İşaretleri…………………………………………..111
C’nin Hazırlanmış Hayatı…………………………………..112
Bir Kulunu Çok Sevdim…………………………………….115
S’nin Zifaf Odası……………………………………………….118
İO…………………………………………………………………..120
Is…………………………………………………………………….121
Kimse………………………………………………………………122
K/ayık……………………………………………………………..124
Armağan Kulesi………………………………………………..125
Çobanıl……………………………………………………………126
Mum/ya…………………………………………………………..128
Su Issı……………………………………………………………..130
Altı Bilinmeyen…………………………………………………132
Sırlı Tuğlalar…………………………………………………….134
Akla Veda…………………………………………………………135
Yumuşak Ünlü………………………………………………….143
Hermeneutik……………………………………………………145
Tennure…………………………………………………………..147
Ka…………………………………………………………………..149
Gözakı…………………………………………………………….153
M’nin Ağzındaki Deniz………………………………………156
Ve Müteahhit……………………………………………………159
Her şey…………………………………………………………….163
Ne Olursa Olsun……………………………………………….164
Öykü Satan Adam……………………………………………..166
Anlatılar Katalogu…………………………………………….168
Düş…………………………………………………………………170
Çöl………………………………………………………………….172
İki İz……………………………………………………………….174
Lobi………………………………………………………………..175
Hareke…………………………………………………………….188
Elifin Sükunu………………………………………………….189
Temizlikçi………………………………………………………..191
Şehrin Kapılan…………………………………………………192
Dekalog…………………………………………………………..194
İlkaşk………………………………………………………………195
Ales Safranı………………………………………………………197
Şşşşt!……………………………………………………………….199
Kumru…………………………………………………………….200
Çerkeş Masalı…………………………………………………..204
Leyla’nın Mektubu……………………………………………205
Halvet Der Encümen…………………………………………207
O’ndan Başka……………………………………………………208
Yoksulların Ahi…………………………………………………209
Haspane…………………………………………………………..210
Medine…………………………………………………………….211
Sert Kokulu……………………………………………………..214
garip…………………………………………………………………215
Bahnhoftan Dönerken İçime Bıraktığın Tuhaf İşaretler…………………………………………………..217
O Yer……………………………………………………………….227
Ayna ile Sırrı…………………………………………………….233
Garip………………………………………………………………244
Olmadık Bir Şey………………………………………………..251
Vebal……………………………………………………………….261
İşler Vakitlere Rehinlidir……………………………………266
Denizde Ölüm………………………………………………….273
Biliyorum Oradasın…………………………………………..276
Av…………………………………………………………………..280
Kırmızı Bir Yağmur……………………………………………283
Savaşın Birinci Günü…………………………………………289
Sınırlı Kavrayış Biçimine İlişkin Öykü Taslakları Mektubu……………………………………………291
Feci Bir İntihar…………………………………………………293
Düşkırığı………………………………………………………….298
Yüzüm…………………………………………………………….300
Mektup……………………………………………………………302
Yar Kokusu………………………………………………………307
Bu Sabah………………………………………………………….310
Rüya İle Tabiri………………………………………………….313
Bozuk Ef Klavye İle Bir Şiir Yazma Girişimi………….315
Deli Sarığı………………………………………………………..316
Boş………………………………………………………………….317
böhüüüü………………………………………………………….318
Halamın Çiçekleri…………………………………………….322
Seni Süt İçmeye Çağırıyorum……………………………..324
ayan beyan…………………………………………………………331
Ayan Beyan………………………………………………………333
Senin Aklın İllet……………………………………………….342
Şathiye…………………………………………………………….345
Bir ve Hep………………………………………………………..362
Akıl Dağı…………………………………………………………366
Şeyleri Senin İçin Seni de Kendim İçin………………..377
Terk………………………………………………………………..381
Beni Yaktığın Menzil…………………………………………388
Çokluktan Kinaye…………………………………………….393
Issız ……………………………………………………………….397
güzeran……………………………………………………………..399
Evsiz……………………………………………………………….401
Öğle Şekeri………………………………………………………402
Ayça………………………………………………………………..403
İkiniz………………………………………………………………404
‘İnsana ait bir grafik’………………………………………….405
Tutku………………………………………………………………406
Küf kokulu Bir Anlaşma…………………………………….407
Endam Aynası…………………………………………………..408
San…………………………………………………………………409
Taammüden……………………………………………………..411
Sarhoş……………………………………………………………..412
Kül Kedisi………………………………………………………..413
Berfin………………………………………………………………415
Güzeran…………………………………………………………..416
Fecr………………………………………………………………..418
Fani Sundurma…………………………………………………432
Darağacımn saçları……………………………………………434
Çerağ………………………………………………………………440
Çocuklar ve çiçekler………………………………………….441
Pencere……………………………………………………………444
İbrişim…………………………………………………………….445
Sinemadüşü……………………………………………………..447
Habil-i gayr-i kabil…………………………………………….448
Saman……………………………………………………………..453
Güzellik ve aşk…………………………………………………455
Solgun yapraktan toprak notlan…………………………457
Güller ve kanatlar……………………………………………..462
***
sırlı tuğlalar
‘elif ile lam birleştiler tıpkı iki sevgili gibi ve yıllar bir düş oldu’ İbn Arabi
Yusuf’un Rüyası
Dedem, Yusuf Suresi’ni sayıkladı son günlerinde.
Yüziki yaşma girmişti, hatırlayabildiği en şiddetli kış yaşanıyordu.
Damı loğlarken ayağı kaymış, düşmüş, bacaklarını kırmıştı. Üç ay yattığı döşekten kalkamadı.
Döşeğinin yüzündeki yamalardan şalvarında, bugün hâlâ sakladığım altın sarısı sarığında, mintanında onlarca vardı. Babaannemin kullandığı her şey, kokusunu unutamadığım yeşil sabunla eriyinceye kadar yıkanır fakat atılmazdı.
Yusuf ilk torunuydu. Yedi aylıkken zatürreden ölmüştü. Ne var ki babaannem, dokunduğu ağacı kurutan boz yılanın soktuğuna inanır, Yusuf’un adı her anıldığında muhayyilesinde uydurduğu bu ölüm öyküsünü yeniden anlatırdı. Annemle
Hanım halam, Çarmuzu mahallesindeki evin kayrak taşı döşeli avlusunda kille çamaşır yıkarken, dut ağacının dalına bağlı urganlarla çatılmış asma beşikte uyurken çekilmiş fotoğrafına bakıp bakıp ağlardı. Saçları ve iri badem gözleri sürmeliymiş gibi simsiyahtı. Başı biraz büyükçe, daha çok dedeminkini andıran hafif iri, kancalı burnunun altında kaim, etli dudakları ve şişkin avurtlarının zarif bir biçimde birleştiği çenesinde, yanağmdakine benzer bir gamze okunuyordu. Yusuf, gökten inmiş bir melek gibi girmişti hayatlarına, yine aralarında yeşil bir cennet kuşu gibi yaşayıp bir meleğin omzuna dokunup dünya uykusundan uyandırmasıyla birlikte, sessizce uçup gitmişti aralarından. Definden sonra mezarında geçirdi zamanının çoğunu. Bir gece korku içinde eve döndü ve bir daha ayak basmadı. Sonradan annemin anlattığına göre, çocuğu son bir kez görebilmek için mezarı kazmış, toprağa bulanmış yüzünü görmüş bir uyan almıştı. Zemini pardaklı, duvarları kerpiç, güney penceresinin dut ağaçlarına baktığı, iki oda bir sofalı evde birlikte oturuyorduk. Dedem, cemre suya düşünce damda yatmaya başlar, birinci yaprak dökümünde eve inerdi. Yatsı namazından sonra şalvarındaki son fasulye şekerini bakır sahana döker, yanma kavrulmuş kayısı çekirdeği ile pestil koyar, bizi de dama çıkarırdı.
Yıldızları biraz yükselince ulaşacakmış gibi hissederdik.
Gökle yerin birleşik olduğunu duyana kadar bakardık yıldızlara.
Yanıp yanıp sönmeleri ömrümüze karşılık geliyordu, dedem böyle söylerdi.
Yıldız kayınca, ‘Sübhanallah! Sübhanallahl’diyebağınrdı. Merakımızı bildiğinden, ‘Büyük melekler şeytanları taşlıyor’ derdi.
Tekrar çevirirdik bakışlarımızı, kayan yıldızın nasıl bir elden çıktığını görmeye çalışırdık.
Bu oyun bir vakit sürer, yorulur, kalayı silinmiş bakır tabaktaki kırmızı, sarı, kahverengi fasulye şekerlerini seçmeye çalışırken, o; anne karnındaymış gibi kıvrılır, eliyle destek yaptığı başını göğe çevirir, dünyaya bakmaktan yorulmuş gözlerini yıldızlara salardı.
Sonra sana tuzak kurarlar, çünkü şeytan besbelli ki insana düşmandır
Şeytan düşmandır diye fısıldardı.
Şekerden çekirdekten hevesimizi aldıktan sonra annesinin yanma sokulan kedi yavrulan gibi dedemin çevresine tüner, onun gökle kurduğu temasın farkında olmaksızın, ayın ve yıldızların öykülerini yeniden dinlerdik.
İşte derdi, Yusuf’a secde eden yıldızlar bunlar, bakın, yek, dudu, sise, biraz bu tarafa gelin gelin çar, altındaki penç, yanındaki şeş, heft, hah o yanıp yanıp sönen neh, üstündeki dehe, onun üstündeki devyek, bunlar kardeştir.
Yusuf’la Bünyamin aynı batından gelme, diğerleri bu yüzden şeytana uydular.
Yakub aleyhisselam, onu kıra götürmeyin, dedi, baba yüreği anladı. Gözleri nemlenir, iç geçirir, Rabbim ona bildirdi, derdi. Babaannem, onu görmeye başladığımdan itibaren, beli bükülmüş, cimrilik ölçüsünde muktesit, cinlerle ve meleklerle konuşan bir insandı. Ya dışarıda bakır sahanları külle yıkar, pestil ve pekmez için dut kaynatır, soba yakar, yemek pişirir veya namaz kılardı. Babam, Melek sinemasından sonra Renkli sinemaya ortak olmuş, bu yüzden evlatlıktan atılmıştı. Babamın sinema işine ne zaman, nasıl ilgi duyduğunu bilemiyorum. Malatya’da o zamanlar -Demokratların Yassıada’daki fotoğrafları yayınlanıyordu gazetelerde. Dedem gazete okumazdı. Babamın sinema büfesinde kullanmak için kesekağıdı yapılmak üzere eve getirdiği gazetelere bakardı ara sıra. Menderes ve arkadaşlarının fotoğraflarına her baktığında tansiyonu yükselir, fenalaşırdı- üç sinema vardı. Biri yazlık Şark sineması, biri sonradan yazlığı da açılan Yeni Melek, biri Pınar. Babam, ilkin Şark sinemasında büfecilik yaptı. Sonra Ankara sinemasına ortak oldu. Pınar sineması tümüyle kendine ait ilk yazlık sinema idi. Yusuf amca, burada makinistlik yapıyordu. Yaz kış üzerinden çıkarmadığı paltosunun sol iç cebinde kanyak taşır, zaman zaman çıkarır, gizlemeye çalışarak içerdi. Babam Pınar sineması açıldıktan sonra eve nadiren ve çoğu zaman geç vakitlerde gelir, dedeme görünmemeye gayret ederdi. Babaannem sac sobada yaktığı meşe odununun közünü mangala çekip üzerinde soğanlı bulgur aşı pişirir, suyla yumuşattığı tandır ekmeğinin yanma biber turşusunu çıkarır, çinko çaydanlıkta çay demlerdi. Bu, genellikle kuru ekmeği şekerle tatlandırılmış suya batırıp yiyen dedem için ziyafet sayılırdı. Şiir insanı yoksullaştırmaz, yoksullar ise hayatı şiir gibi yaşayabilir, bu yüzden iyi şiir yazarlarmış. Namazdan sonra ism-i azam okur, uzun uzun ve ağlayarak dua eder, yemeğini yiyip çayını yudumlarken mahşer eşliğinde Yunus ilahisine başlardı.
Aşkın odu ciğerimi/yaka geldi yaka gider/garip başım bu sevdayı/ çeke geldi çeke gider
İkinci dörtlükte babaannem de eşlik ederdi.
Mangalın çevresinde, bağdaş kurmaktan ayaklarımız uyuşmuş, göz kapaklarımıza uykunun ağırlığı oturmuş bir halde bu iki yaşlı insanın zikir coşkusunu seyrederdik. Annemin, şemseli iğne oyasıyla kenarlanmış yazmasından sadece gözleri görünürdü. Dedemin yanında gelinlik yapar, konuşmaz, sorularına evet veya hayır anlamında başını sallayarak cevap verirdi.
Kâr etti firak canıma/aşık oldum sultanıma/aşk zinciri dost boynuma/taka geldi taka gider
İlahinin bu dizelerinde babaannem ‘Hay! Hay!’ diyerek, artan bir ahenkle sağa sola sallanır, kendini kaybeder, başını duvara çarpar, alnından kan sızar lâkin fark etmezdi. Boncuk oyalı yazması başından sızan kanla kızıla boyanırdı.
Önü yukarıdan eteğe kadar açık, göğsü korseli, yanları ve kol ağızları yırtmaçlı, kenarları şerit takviyeli entarisinin üstüne giydiği yamalı bervaniğinin ucuyla terini silip soluklanırken, dişsiz ağzında ezilen sözcüklerle bize elifin, hakikatlerden bir koku koklayanların nezdinde sıradan bir harf olmadığını, cem makamına sahip, adının Allah, niteliğininse Hayy olduğunu anlatırdı. Dedemin onu ancak böylesi anlarda ciddiye alarak dinlediğini hatırlıyorum. Kirli san sarığını geriye iter, başını pencerenin takasına yaslar, gözleri onda fakat bakışları bir başka yerdeymiş gibi sessizce dururdu. Sokağa inen tenhalığa öylesine bakıyordu ki bir zaman sonra kimsesizlik ruhuna sızıyordu. Dut ağacına, Çarmuzu deresinden ayrılan kanal suyuna, Galonun Remziye’nin sopasına dayanarak çarpık ve halsiz adımlarla yürürken yerde bıraktığı resme, davin çekirdeğini göğe fırlatan çocukların sevincine, sülük-çünün usanmaksızm tekrarladığı, ‘yaraya bereye mayasıla her derde sülükçü geldi sülüüük sülük!’ sözlerine, Zetina radyo dükkânının sahibi Ayhan Efendi’nin briyantinli saçlarına, Suset’in iki göz toprak damlı eviyle davulcu Hasan’m babadan kalma iki katlı konağının arasında başı yükselen Beydağı’nm uçurumlarına, neye baksa bir süre sonra baktığı şeyi içinde bulurdu.
