Yazıda “Rıfat Ilgaz Halime Kaptan” romanı hakkında
bilgiler, romanının özeti, romanın konusu, ana fikri, romanın
kahramanları, romanın olay örgüsü, romanın yazarı, “Rıfat
Ilgaz Halime Kaptan” hakkında bilgiler “Rıfat
Ilgaz Halime Kaptan “ romanın
şahıs kadrosu yazarın diğer romanları, “Rıfat
Ilgaz Halime Kaptan “ adlı eserden alıntılar
yer alır. Eser hakkında yorumlar, romanın anlatım tekniği, yazarın
bakış açısı, romanın tekniği, romanın türü, çevrildiği diller, eserin basım
yılı, basım hikâyesi, yazar ve eseri arasındaki, eserle yazarın biyografisi
arasındaki alakalar incelenmiştir.
Halime Kaptan
ve Rifat Ilgaz Hakkında Bilgiler
Halime Kaptan, Hababam Sınıfı adlı romanın yazarı Rifat-Ilgaz’ın
ilk baskısı 1972 yılında yapılmış olan bir romanıdır.
Sabahattin Ali ve Aziz Nesin’le
birlikte çıkardıkları Markopaşa, adlı dergi ile şöhret kazanmaya başlayan
Rıfat Ilgaz, Hababam Sınıfı adlı eseri ile büyük bir ün kazanmış şöhretinin
zirvesindeyken Halime Kaptan adlı romanını yazmıştı. Yazarın bu romanı Milli
Eğitim Bakanlığı’nın 100 Temel Eseri arasında öğrenci, öğretmen ve okullara
tavsiye edilmiş, fakat yazarın bu romanı Hababam Sınıfı kadar tanınmayı da
başarmamıştır.
Yildiz-Karayel-ve
Karartma-Geceleri
adlı romanı ile birlikte yazarın bu romanı önemli romanları arasındadır.
Romandaki olaylar zaman olarak Kurtuluş Savaşı yıllarına dayanır. Roman
Batı Karadeniz’in düşmanla mücadelesi konusunu işlerken denizcilik terimlerini ve
yerel ağız özelliklerini kullanması ile de dikkati çeker.
KONUSU
Eli silah tutan erkekler cepheye
gitmiş, Köylerde sadece kadınlar ve
çocuklar kalmıştır. Kıtlık yıllarıdır ve köylerde yağ, tuz, şeker, un ve gaz gibi hiçbir temel ihtiyaç malzemeleri kalmamıştır.
Cideli Temel Reis yolda hayatını kaybeder. Oğluyla bir başına kalan
Halime, evin geçimini sağlamak için Erkek kılığına girerek, oğlu ve iki tayfası
ile Karadeniz’e açılmak zorunda kalır. Böylece Halime Kaptan olur Kurtuluş
Savaşı’na destek olan bir kadın kahraman haline gelir.
ROMANDAKİ KARAKTERLER
HALİME KAPTAN: Kayın pederi ölünce onun sandalı ile halkın
ihtiyaçlarını karşılamak milli mücadeleye destek olmak zorunda kalan, cesur, fedakar,
becerikli, namuslu bir Türk anasıdır.
TEMEL REİS:. Halime’nin İnebolu’ya
yük götürüp getiren sandal sahibi kayınbabasıdır.
MEMİŞ: Halime’nin sarı
saçlı, oyunu çok seven sarı saçlı oğludur.
BEKİR: Temel Reis’in
sandalında görevli olan bir delikanlı
SABRİ: Halime’nin askerde olan kocasıdır.
ROMANIN ÖZETİ
Temel Reis, lodos kesilince sanadalla denize açılıp köylünün
ihtiyaçlarını karşılmak için İnebolu’ya doğru yola çıkmaya karar verir. Gelini
Halime ile yardımcısı Bekir, denize açılacak olan Temel Reis’ten denizcilik
kurallarını öğrenmişlerdir. Halime ile Bekir, Reis Dede’nin ihtiyaçlarını
hazırlarlar. Sandalıın yardımcıları Zeynel ile Halil’dir. Temel Reis denize
açılmadan gelini Halime’ye zorda kalırsa Kadirköy’deki Ali Efendi’nin yanına gitmelerini tembih eder
Temel Reis, Cidelilerin satacağı yumurtaları sandala bindirip denize
açılır. Yumurtaları satıp, köyün ihtiyaçlarını alıp geri dönecektir. Denize
açılan Temel Reis, fırtınanın geleceğini sezmiştir.
Temel Reis’in gittiği üçüncü gece Halime’nin kocası Sabri, askerden
kaçıp eve gelmiştir. Halime askerden açtığını
itiraf eden kocasına kapıyı açmadığı gibi camdan başını çıkarıp “Asker
kaçakları sardı evimi! “ diye bağırır.
Temel Reis sandaldaki üç tayfa ile fırtınaya yakalanmış, Kerempe feneri
ne sığınmaya çalışmıştır.Bu sırada bir taka üzerlerine gelmektedir. Bu kişiler yol kesip sandallardaki para, silah ve yiyecekleri
alan asker kaçaklarıdır. Temel Reis tabancasıyla takanın yelkenlerinde üç delik
açmayı başarmış ve Temel Reis Kerempe’ye
yönelerek takadaki gaspçılardan kurtulmayı başarmıştır.
Halime’nin asker kaçağı kocası Sabri, köyden ayrılırken Köy Korucusu
Çipil Reşit onun peşine düşmüş ve Reşit, Sabri’yi yakalamıştır. Sabri ise eşkıya
Halit’in peşine düşmek için askerden kaçtığını anlatınca Çipil Reşit ile
birlikte Eşkıya Halit’in peşine
düşerler. Ama yolda karşılarına başka bir asker kaçağı çıkar. Çipil Reşit de o
asker kaçağını vurup öldürür.
Temel Reis yolda hastalanmış ve ölmüş, Zeynel, Bekir ve Halil, gelerek
Halime’ye Pontusçu Kara Niko ve adamlarının
sandallarına saldırdığını ama Temel Reis’in sandalı yağmur altında İnebolu’ya kadar götürdüğünü
fakat çok ıslandığı için hastalanıp öldüğünü anlatırlar. Sandalı Kaba Ali’nin
bulduğu kaptan Cide’ye getirmiştir. Sabri de eve gelmiş babasını öldüğünü duyunca
sandalın satılıp parasının kendine verilmesini istemiştir. Fakat Halime itiraz
ederek “Eğer beni çok düşünüyorsan yarın
gider şubeye teslim olursun” diye kocasına karşı çıkar. Sabri’ de teslim olmaya karar verir.
Halime Kaptan olmuş, Zeynel, Bekir, Halil ve oğlu Memiş ile odun
getirmeye başlamıştır. Fakat bir gün
Harun Reis adlı korsan onları yakalayıp Tüfekli adamlarıyla sandala el
koyarlar. Korucu Mehmet Efendi Halime
Kaptan’ın sandal ve adamlarına ele geçirilmesine üzülür ve korsanları
yakalatır.
Halime Kaptan, İnebolu’ya
cephane ve asker nakletme görevini de üstlenir.
İngilizlerden cephane bile almayı başarmışlar ama Zeynel yaralanmıştır. Halime Kaptan tayfalarıyla Türk askerine silah
ve cephane taşımaya devam eder.
