Egemenliği içeren modern devlet, XVI. yüzyıl sonlarından başlayarak XVII. yüzyıl boyunca çeşitli kuramcıların katkılarıyla düşünülebilir bir olgu haline gelir.
Egemenliğin tek kişinin, kralın kişiliğinde somutlaştığı bu devlet, Hobbes’un deyişiyle karşı konulamaz büyük bir gücü temsil eden Leviathan gibidir; hatta ölümsüz Tanrı’dan sonra, yeryüzünde kendisiyle kıyaslanabilecek bir gücün bulunmadığı ölümlü bir Tanrı’dır
BİRİNCİ BÖLÜM
Jean Bodin: Egemen Devletin Belirmesi
Jean Budin. kralların kutsal haktan kuramını yadsıyarak mutlak monarşiyi hukuksal temeller üzerine oturtmuş ve ona laik bir anlam kazandırmıştır. Machiavelli, siyaset sorununu prensin iktidarı biçiminde formüle etmişti. Bu iktidarı egemenlik erki şeklinde kavramlaştırma işlemini Bodin gerçekleştirmiş ve böylece modern devlet kuramının gereksinim duyduğu temel öğe onaya çıkmıştır.
A/JEAN BODİN’IN YAŞAMİ
Jean Bodin, 1520 ya da 1530 yılında Fransa’nın Angers kemtinde, yedi çocuklu bir burjuva ailesinin dördüncü çocuğu olarak dünyaya geldi. Babası, hali vakti yerinde olan ve okuma yazına bilen bir kumaş tüccarıydı. 1545’te Paris’e giden Bodin, iki yıl boyunca burada çeşitli dersler aldı ve birçok yabancı dil öğrendi. Henüz genç yaşında büyük bir bilgi birikimi fide etmişti bile. Bodin. 1548 yılında önemli bir Protestan nüfusuna sahip o tan Toulouse’dadır. Toulouse Üniversitesi’nde hukuk okur ve ardından 1561’e kadar bu kemin Hukuk Fakûltesi’nde öğretim üyeliği yapar. Bu tarihte görevinden ayrılıp avukatlık yapmak için Paris’e gider. Paris Barosu’na yazılan Bodin. ilgisini yalnızca hukukla sınırlı tutmayıp tarih. iktisat ve doğa bilimleri alanlarında incelemeler yapar. Bu çalışmalarının sonucu olarak maliye ve iktisat sorunları üstüne birkaç küçük deneme’ ile epey Önemli bir tarih felsefesi kitabı yazar, bodin, 1566’da yayımlanan Tarihlerin Kolay Bilgisi için Yöntem! adlı bu yapıtımla, “çok sayıda güvenilmez tarihlerden güvenilir evrensel tarihe yükselmeyi”,2 bir başka deyişle tarihsel veriler ve bulgulardan yola tıkarak tarihin (ve hukukun) gemi ve evrensel ilkelerini onaya koymayı amaçlar
Kırk yaşında ilk kraliyet görevine atanan Bodin. 1571’de Politikler Partisinin liderlerinden biri kralın kardeşi Alençon Dükü Françoisnın hizmetine girer. Kendisiyle hemen hemen aynı tarihle doğmuş olan La Boctıe Sibi Bodin de, dinsel uzlaşma ortamının sağlanmasını krallık erkinin güçlendirilmesine bağlayan Politiklerin görüşünü henüz genç yaşlarında benimsemişti.’ Örnegin Toulouse Ûniversitesi’nden ayrılırken Toulouse Senatosu’nda yaptığı konuşmada, “devlet gereğinin özel görüşlerden ön ce gelmesi gerektiğini” açıkça ifade etmişti.4 Ayrıca Bodin, Katolikler ile Juguenoı’lar (yani Fransız Protestan lan) arasındaki savaşların dinsel hoşgörünün hâkim kılınmasıyla önlenebileceğini ve iktidar boşluğu ile bunun doğurduğu kargaşadan ancak egemenliğin tek kişinin elinde bulunduğu mutlak monarşi sistemiyle çıkılabileceğini savunuyordu. İşle, ülke sorunları için önerdiği bu çözümleri, onun Politikler grubunun bir düşünürü olarak kabul edilmesine neden olmuştu.
1572’deki SaintBarthelemy Kıyımı, Bodin’e düşüncelerinde ne denli haklı olduğunu gösterir. Dinsel bağnazlığın körlüğü ve yol açlığı şiddet, ülkeyi bir iç savaşa sürükleyerek Fransa Krallığı’nın geleceğini tehlike içine atmaktadır. Bodin’in kendisi de, gerek epey gevşek görünen dinsel tutumundan, gerekse bazı aşın Kaloliklerce bir Proteslar, hatta bir Yahudi olarak tanınması nedeniyle bu lıtıgueııol soykırımından canını zor kurtarabilmiştir. Fransa’nın bu zor dönemi aşabilmesi için siyasetin ahlaklaştırılarak bir an önce düzenin kurulması gerekliğine inanan Bodin, bu amaçla kralın mutlak erkini savunan ve bunu egemenlik kavramıyla pekiştiren Devletin Altı Kitabı 1576’da yayımlar.
1576 yılı, Bodin’in yükseldiği tarihtir: Laon Kraliyet Savcılığı’na atanır ve ayrıca siyasal yaşama da girip Blois’da loplanan Elats Gen£raux’ya Vermandois bölgesinin üçüncü tabaka, yani burjuvazi temsilcisi olarak katılır. Burada burjuvazinin ve bir ölçüde kral III. Henri’nin görüşlerini dile getirerek, toplumsal barış ve düzenin sağlanması için Protestanlara karşı uygulanan baskıların son bulmasını, bunlara daha hoşgörülü davranılmasını savunur. Ancak devlet mülkünün dokunulmazlığı üzerinde ısrarla durması kralın tepkisiyle karşılaşır.
Yeniden Alençon Dükü’nün yanına dönen Bodin, onunla birlikle çeşitli gezilere çıkar. Bunlardan birisi, gözü Fransa tahtında olan dükün ingiltere kraliçesi Elizabeıh ile evlenmek amacıyla 1581’de İngiltere’ye yaptığı gezidir. Bodin, bu ülkedeki siyasal kurum ve göreneklerin. Devletin Altı Kitabı’nda savunduğu görüşleri doğrulayan bir yönde bulunduklarını gözlemler. Fransa’ya dönünce yapıtının Latince çevirisini yapıp 1586’da yayımlar.
1583 yılında Alençon Dükü’nün ölmesi üzerine Laon kentine çekilen ve burada savcılık yapmaya başlayan Bodin, I589’da şaşırtıcı bir kararla, aşırı Katoliklerin kurmuş olduğu Kutsal Birlik’e (La Sainte Ligue) üye olur. Bodin’in bu kararının oportünisı bir nitelik taşıdığı, daha açıkçası 111. Henri’nin öldürülmesinden sonra Laon’u ele geçiren Kutsal Birlikçilere hoş görünmek amacı güttüğü söylenebilir. Gerçekten de Bodin, Fransa’da rüzgârların başka yönden esmeye başlamasıyla 1593’le Kulsal Birlik’ten ayrılır ve dinsel uzlaşmayı sağlayacak olan kral IV. Henri’ye katılır.
Bu arada din konusunda iki kitap da yazmıştır. Bunlardan ilki. 1580’de yayımlanan ve “radıvı”nı savunan Şeytanı .çılgınlığı) Buna karşılık 1593e doğru yazdığı ıse ancak günümüzde yayımlanabilen Yedili Görüşme adlı yapıtı, onun din konusunda birçok “Politik” düşünürden çok daha ileri görüşlülüğünün bir kanıtıdır Bodın. farklı dinlere sahip vıdı kişiyi konuşturduğu hu yapıtında, din ya da mezhep ayrımı kabul etmeyip bütün dinlerin özünün aynı olduğu görüşünü savunur Dinsel sorunlarda hoşgörüyü ön plana çıkartan Bodin’in. bu yaklaşımı nedeniyle Hıristiyanlık’tan çok bütün dinleri birleştiren deizm ya da doğal din anlayışına sahip olduğu söylenebilir. Bu tutumu. Saint Bartmlemy Kıyımı’nda da görüldüğü gibi…….
