Siyaset

Richard Sennett – Otorite

Bu kitap modern toplumun duygusal bağlarını konu alan birbirleriyle bağlantılı dört denemenin birincisini oluşturmaktadır. İnsanların birbirlerine nasıl duygusal taahhütlerde bulunduğu ve bunlar geçersiz kaldığında ne olduğu, bir aileden topluma kadar duygusal yaşamın gerçekliği dile getiriliyor.

Sadakat, otorite ve kardeşlik bağları olmaksızın, bir bütün olarak hiçbir toplum ve bu toplumun hiçbir kurumu uzun süre işlevsel iğini koruyamazdı. Doyurucu duygusal ilişkiler kurma gereksinimi insanları, yetersiz buldukları kurumlara karşı çıkmaya yöneltir.

Psikoloji ve siyaset arasındaki ilişkiler bu incelemede yer alan dört kitabın konusunu oluşturmaktadır. GİRİŞ Kitap dört denemeden oluşmaktadır. Birinci deneme otorite, ikincisi yalnızlık, üçüncüsü kardeşlik, dördüncüsü ritüel konusunu ele alır.

Otorite bağı, güçlülük ve zayıflık imgelerinden oluşur; iktidarın duygusal ifadesidir. Hiçbir çocuk anne ve babasının otoritesine inançtan kaynaklanan güven ve bakım duygusu olmaksızın büyüyemez, buna karşılık yetişkinlerin dünyasında bunun insanı köleye çevirmesinden korkulur. Duygu kavramının latincedeki kök anlamı istikrarsızlığı ifade eder.

Aristoteles’e göre duygularımız değişiklik gösterir; çünkü kıskançlık, kızgınlık ve sevgi duyumlar üzerinde düşünüp taşınmanın bir sonucudur. Duygudan yoksun olsaydık, çevremizdeki olayların tam anlamıyla farkında olamazdık. Sağduyulu görülen bu kavrayış, psikoloji tarihinde egemen olmamıştır. Son kuşakla birlikte Aristoteles’in bu görüşü çeşitli yollardan yeniden öne çıktı.

Kıta Avrupa’sı psikolojisinde bu görüş Jean Piaget’nin Anglosakson dünyasındaysa, Jenome Bruner’in eserlerinde kendisini gösterir. Bu görüşün toplumsal bir yanı da vardır. Duygular aracılığıyla insanlar birbirlerinin farkına vardıklarını ifade ederler.

Bununla birlikte bilişsel psikoloji ve psikanalizin daha toplumsal olduğu yerde bu kabul edilmemektedir. 19.yy’a kadar ne akademilerde ne de toplumda düşünce biçimi olarak “toplumsal psikoloji” diye birşey yoktur. Bunun nedeni toplumsal koşulların insanın tabiatını temelde değiştirmediğinin düşünülmesidir.

Tek bir insan kızgınlık duyar, millet de kızardı; iki durumda da kızgınlık aynıydı. 18.yy’da Vico ile başlayan ve Darwin ile Marx’ın eserleriyle 19.yy’da tam güç kazanan tarihsel devrim bu görüşü köklü biçimde değiştirdi.

Yeni görüşe göre, insanın doğasını, biyolojik, iktisadi ve kültürel koşullar biçimlendiriyor ve bu koşullar birbirlerine eklenerek birikiyor, böylece hiç kimse ve hiçbir çağ daha öncekilerin basit bir yenilemesi olmuyordu.

Evrensel olan yegane ilkeler değişim ilkeleridir. 19.yy’ın sonlarına kadar, bu toplumsal duygu analizinin adı konmamıştı. 1895’te Gustave Le Bon’un “Yığınların Psikolojisi” adlı eseriyle buna “toplumsal psikoloji” denildi. Le Bon’a göre yığınlar bireyden farklı davranırlar.

Bu kalabalığın kollektif zihniyet kazandırmasındandır. Bir kalabalığı oluşturan topluluk tıpkı kimyada olduğu gibi -asit ile bazın tuz oluşturması- farklı özellikleri olan yeni bir bütün oluştururlar. 1920’lerde bu düşünce tarzı egemen olmuş ve birçok kitapta işlenmiştir. 1920’lerin sonlarında toplumsal psikoloji disiplini bölünmeye başlamıştır.

Bu kitapta ele alınan bizzat duygunun toplumsal yapısını sorgulamak ve modern toplumda farklı türde duyguların nasıl farklı biçimde oluştuğunu incelemektir. Otorite, kardeşlik, yalnızlık ve ritüel, dört farklı toplumsal duygudur. Bunlardan üçü diğer insanlarla bağlar kurmaya dayanır.

Diğer insanlara karşı neler hissettiğimizi tarihsel bir inceleme gerekir. Modern toplumda bu dört duygu sorunları ve bunların nasıl ortaya çıktığı nasıl alt edilebileceğinin görülmesi. Yalnızlık, yokluk duygusudur; otorite, eşit olmayan insanlar arasında bir bağdır; kardeşlik, benzer insanlar arasında bir bağdır; ritüel, eşit olsun olmasın, birleşmiş insanlar arasında bir bağdır.

Yazar

BENZER İÇERİKLER

İsmail Cem – Engeller ve Çözümler

Editor

Haluk Yurtsever – Özgürlük ve Örgütlülük

Editor

Friedrich Hayek – Kölelik Yolu

Editor

Yorum bırak

* Bu formu kullanarak yorumlarınızın bu web sitesi tarafından saklanmasını ve yayınlanmasını kabul etmiş olursunuz.

İnternet sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz ve internet sitemize yapacağınız ziyaretleri kişiselleştirebilmek için çerezlerden faydalanıyoruz. İstediğiniz zaman çerez ayarlarınızı değiştirebilirsiniz. Kabul et Daha fazla oku

Gizlilik ve Çerez Politikası