Birçok insan hayatımıza giriyor ve sessizce çıkıp gidiyor. Bir süre sonra, onları hatırlamıyoruz bile. Bazıları ise bir süre yaşamımızda kalıyor ve kalbimizde derin izler bırakıyorlar. Onlardan sonra, istesek de asla eskisi gibi olamıyoruz.
Bu insanların başında öğretmenler geliyor. Lider Öğretmenler hayatımıza girdiklerinde, onlardan sonra asla eskisi gibi olamıyoruz. Onlar, hayatımızda köklü değişimler yaratan ve hayatımız boyunca unutamayacağımız, elleri öpülecek insanlardır.
Onlar;
• Kurumuş bir dal parçasına dokunduklarında dev bir çınar haline getirirler.
• Okyanuslara karışan sıradan bir su damlası değil, çöllere yağan bir damladır.
• Yeni dikilmiş bir fidana verilen can suyu gibidir.
• Ülkelerine hayat veren öğrenci yetiştirirler.
Ülkeleri geliştiren faktörlerin arkasında, görünmeyen kahramanlar olan Lider Öğretmenler vardır.
Bu kitap, mesleğine aşık olan ve mesleğinde LİDER olmak için çaba gösteren öğretmenlere yardımcı olmak için yazılmıştır.
—————————————
Öğrencilerine öğrenme isteği aşılamayan bir öğretmen, soğuk demiri döven demirci gibidir.
Horace Mann
Dünyada her şeye değer biçilebilir ama öğretmenin eserine değer biçilemez. Çünkü onun eseri hem her şeydir, hem hiçbir şeydir.
Sokrates
Sıradan öğretmen anlatır. İyi öğretmen açıklar. Yetenekli öğretmen yapar ve gösterir. Büyük öğretmen ilham kaynağı olur.
Arthur Ward
İyi bir öğretmen, kendisini yavaş yavaş gereksiz kılabilen insandır.
Thomas J. Carruthers
***
Dizin
Önsöz 11
Teşekkür 17
1. Öğretmenlik, Liderlikle Başlar 19
2. Lider Öğretmen, Statükonun Değil, Degişimin Yanındadır 27
3. Lider Öğretmen, Liderler Yetiştirir 37
4. Lider Öğretmen, Öğrencilerine Olumlu Düşünmeyi Aşılar 51
5. Lider Öğretmen, İyi Görünümün Önemini Bilir 61
6. Lider Öğretmen, Öğrencilerine Ahlaki ve Milli Şuuru Kazandırır 67
7. Lider Öğretmen, Öğrencilerini Hayata Hazırlar 77
8. Lider Öğretmen, Zamanı Yönetir 89
9. Lider Öğretmen, Geleceğin Mimardır 97
10. Lider Öğretmen, Özgüven Sahibidir ve
Öğrencilerine de Özgüven Kazandırır 107
11. Lider Öğretmen, Çoklu Zeka Kuramını
Sınıf Ortamında Uygular 117
12. Lider Öğretmen, Model Alınan Bir Kişiliktir 133
13. Lider Öğretmen, İletişim Uzmanıdır 147
14. Lider Öğretmen, Öğrencilerinin Motivasyonunu Sağlar 165
15. lider Öğretmen, Öğrencilerinin Kendisini Keşfetmesini Sağlar 179
16. Lider Öğretmen, Toplam Kalite Yönetiminine Liderlik Eder 189
17. Lider Öğretmen, Bilginin Efendisidir 201
18. Lider Öğretmen, Sevdiği İşi Sanata Çevirir 211
19. Lider Öğretmen, Öğrenci Odaklıdır 223
20. Lider Öğretmen, Teknolojik Araç Kullanmaya Hakimdir 233
21. Lider Öğretmen, Öğrenci Velileriyle İyi İletişime Sahiptir 241
22. Lider Öğretmen, Yetenek Avcısıdır 257
23. Lider Öğretmen, Öğrencilerine Geniş Bakış Açısı Kazandırır 269
24. Lider Öğretmen, Adaletlidir 281
25. Lider Öğretmen, Öğrencilerine Soru Sormayı ve
Hayatı Sorgulamayı Öğretir 289
Son Söz 297
Kaynakça 299
Sana
Sen kendini geliştirme peşindesin.
Sen öğrencilerine yetenekler kazandırma telaşındasın.
Sen öğrencilerinin enerjisiyle genç kalacağına inanıyorsun.
Türkiye’nin sana ne vereceğini değil,
Türkiye’ye ne katabileceğini düşünüyorsun.
O zaman bu kitap, dünyada senden başka birine yazılamazdı.
Bu kitap sana yazıldı öğretmenim.
Önsöz
Kimi insanlar hayatımıza girip sessizce çıkar, diğerleriyse bir süre yaşamımızda kalır ve kalbimizde derin izler bırakır. Onlardan sonra, bir daha istesek de asla eskisi gibi olamayız. Lider öğretmenler de hayatımıza girdiğinde, onlardan sonra asla eskisi gibi olamayız. Onlar hayatımızda köklü devrimler yapan, hayat boyu unutamayacağımız, elleri öpülesi insanlardır. Onlar kurumuş bir dal parçasına dokunduğunda, o dal parçasını dev bir çınar hâline getirir. Onlar okyanuslara karışan sıradan birer su damlası değil, çöllere yağan birer damladır. Onlar yeni dikilmiş bir fidana verilen can suyu gibidir. Onların yetiştirdiği öğrenciler ülkelerine hayat verir. Bir ülkeyi geliştiren faktörlerin arkasında görünmeyen kahramanlar olan Lider Öğretmenler vardır. Onların olmadığı okullarda şiddet vardır, ilgisizlik vardır, sevgisizlik ve saygısızlık vardır. Onların olmadığı okullarda özgüveni olmayan, ilgiye muhtaç öğrenciler vardır.
Ülkeler ancak sahip oldukları liderler sayısınca gelişme gösterebiliyor. Şirketler acımasız rekabette rakiplerine sahip oldukları liderlerin nitelikleri kadar fark atabiliyor. Toplumların liderlere sahip olması da hiç şüphesiz iyi bir eğitim ve öğretimden geçiyor, iyi bir eğitim ve öğretimin olması da kesinlikle Lider Öğretmenlere bağlıdır. Üzülerek belirtmeliyim ki ülkemizde Lider Öğretmen sayısı oldukça az. Ben şanslı bir öğrenciymişim ki Lider öğretmenlerle karşılaştım, fakat herkes benim kadar şanslı olmayabiliyor. Mesleğine âşık, öğrencilerini seven, onlara sadece ders değil erdemli bir yaşam tarzı da vermeyi amaçlayan Lider öğretmenlerdir. Öyle ki, bir öğretmenim meslek aşkından evlenmemişti ve hayatını öğrencilerine adamıştı. Belki de küçük yüreği iki aşkı kaldıracak kadar büyük değildi. Evet, benim kadar şanslı öğrenciler azsa ve ülkemizin gelişmesi için Lider öğretmenler bu kadar önemliyse liderlikten bahsetmemiz gerekiyor.
Liderlik, gizemli bir kavramdır. Bize göre liderler yemez, içmez, gezmez; insan değil insan üstü varlıklardır. Siyaset onların en meşhur mesleğidir. Oysaki liderlik bununla sınırlı değildir ve inanın, herkes yaptığı işte lider olabilir. Bu ülkenin hak ettiği yerde olmamasının sebebi de işinin lideri olan insan sayısının yeterli olmamasıdır. Bir anne, baba, öğretmen ya da bir öğrenci lider olabilir Liderler, işini iyi yapan kişilerdir. Ülkelerine karşılıksız bir şeyler verme peşindedirler. Öğretmenlik mesleğinde de liderlik en önemli kavramdır. Göreve yeni başlayan öğretmenlerimizin kaçı liderliği biliyor? Ya da emekliliğim gelse de gitsem diye düşünen kaç öğretmenimiz var? Maalesef öğretmenlerimizin liderlik karnesi oldukça zayıftır. Ama şimdi daha iddialıyım ki Lider öğretmenlik öğrenilebilir ve yapılan işlere uygulanabilir. Böylece öğretmenlik mesleğinden alınan zevk de artar. Öğrencilerin memnuniyet düzeyi yükselir.
Evet, bir yolculuğa başlıyoruz. Sıkı durun, bu yolculuğun adı, Lider Öğretmenlik. Umarım iyi bir yolculuk olur ve bu yol haritasını asla kaybetmezsiniz.
Bu kitabın temel amacı, eğitim sistemimizin temel taşı ve gelecek nesillerin teminatı olan öğretmenlerimize liderlik becerisi kazadırarak başarısını arttırmaktır. Bu çalışmayla, hayatı ellerinde yoğuran öğretmenlerin kendi değerini ve ne büyük bir güce sahip olduğunu bir kez daha hatırlamasını sağlayabilirsem kendimi mutlu sayacağım. Zira öğretmenin, fert ve millet hayatında o kadar önemli bir rolü bulunmaktadır ki, medeniyetleri kuranların da yıkanların da onlar olduğu düşünüldüğünde, ülkemizin muasır medeniyetler seviyesine ulaşması da ancak Lider Öğretmenler sayesinde olacaktır. Bizi daha çağdaş aşamalara çıkaracak olan; yeteneğimizi ortaya çıkaracak, güncel, ezbere karşı yaratıcılığı, özgünlüğü destekleyen bir eğitim düzenidir. Bu düzeni de ancak Lider Öğretmen sağlayabilir. Bu sebeple öğretmenlikte kolay ve kısa bir yola değil, zor, uzun ve engellerle dolu liderlik yolculuğuna çıkıyoruz. Ancak bu şekilde ülkemize faydalı olabiliriz. Bu zor ama gidilmesi gereken yolculukta herkese şimdiden iyi yolculuklar diliyorum. Yolculuk boyunca pek çok zorluklarla karşılaşsak da liderlik yolculuğunun zorlukları aşmak olduğunu unutmayın.
Bu kitabın yazarı ülkemizde sekiz yıl Sağlık Bakanlığı’na bağlı sağlık ocağı ve hastanelerde sağlık memuru olarak çalıştı. Her türlü hastalıkla ve hastayla karşılaştı. Tedavi ettiği hastaların yerini hep yeni hastalar aldı. Günün birinde, eski Çin hekimlerinin, “Akıllı hekim hastalarla değil, sağlam olan insanlarla meşgul olur,” cümlesini okuyunca hayatı değişti. Bu yazıyla birlikte hayatının en önemli kararını aldı. Artık hasta olan insanlar yerine sağlam insanlarla uğraşmayı tercih etti. Düşüncenin bir süreç, hastalığın sonuç olduğunu, en büyük hastalıkların temelinde de düşünce sorununun olduğunu gözlemledi. Hastalığı tedavi etme yolu düşünceden geçiyordu. Hastalık sadece bedensel değil, bunun yanında ruhsal ve sosyal yönden kötülük hâliydi. O zaman sağlam insanlarla uğraşmalıydı ki bu insanlar hastalanmadığı gibi olumsuz düşünce hastalığına da yakalanmasın. Bu düşünceden yola çıkarak kariyerimde akademisyenliği seçtim.
Her kitabın bir yazılış nedeni vardır. Benim de bu kitabı yazmam gerekiyordu. Peki neden bu kitabı yazdım?
Akademisyenliğimin ilk yılında, öğrencilerimden biri yaramazlık yapıp bir ay ceza alırken, aynı öğrencinin ablasının İngiltere’de kraliyet ailesinden madalya aldığını öğrendiğim için bu kitabı yazdım.
Hastalıkların tedavisinin tıptan değil eğitimden geçtiğini anladığım için bu kitabı yazdım.
Okullardaki yanlış uygulamalara son vermek için bu kitabı yazdım.
Öğrencilerin kâbusu olan öğretmenlere Lider Öğretmenlerden daha çok rastladığım için bu kitabı yazdım.
Edindiğim tecrübelerin benimle birlikte solucanlara yem olmaması için bu kitabı yazdım.
Öğrenciliğinde öğretmenlerden en çok korkanların, öğretmen olduklarında öğrencilerini en çok korkutanlar olduğunu keşfettiğim için bu kitabı yazdım.
Liderliği öğretmenlere öğretmek için değil, liderliği öğrenmek için bu kitabı yazdım.
Gençliğin bulaşıcı olduğunu düşündüğüm için bu kitabı yazdım.
Ülkemin bana ne vereceğini değil, benim ülkeme ne verebileceğimi düşünmenin zamanı geldiği için bu kitabı yazdım.
Okul öncesi eğitimdeki öğretmenlerden üniversitedeki akademisyenlere kadar herkesin liderlik becerisi kazanması gerektiğini düşündüğümden bu kitabı yazdım.
Okullarda bıçaklama ve adli olaylar arttığı için bu kitabı yazdım.
Hayatımızda bizi yönlendiren ve vizyon kazandıracak öğretmenlere hep ihtiyaç duyduğumuz için bu kitabı yazdım.
Kaybedilen her dakika geleceğimiz olan öğrencileri sıradanlaştırıp, silikleştirip adeta işe yaramayan insanlar çöplüğüne dönüştürdüğü için bu kitabı yazdım.
Lider Öğretmenlere olan ihtiyacımızın ekmek gibi, su gibi azımsanmayacağını düşündüğüm için bu kitabı yazdım.
Bu kitabı yazmalıydım, çünkü Lider Öğretmenleri olmayan bir toplum gelişemez ve asla muasır medeniyetler seviyesine ulaşamaz.
Mehmet Akif Çakırer
15 Haziran 2009, Bolvadin
Teşekkür
Hiç süphesiz gelişmeme, yetişmeme katkısı olan, bana destek olan insanlar olmasa bu kitap ortaya çıkmazdı. Her ne kadar kitabın yazarı ben olsam da, bu başarının arkasında görünen ve görünmeyen birçok kahraman var. Bu isimlere özel olarak teşekkür etmek istiyorum:
Anne ve babama… Nice fedakârlıklarla beni yetiştirdiniz. Siz vatana hayırlı bir evlat yetiştirmeyi her zaman en önemli görev bildiniz.
Sevgili eşime… Her zaman daha iyi eserler vermemi desteklediğin için.
Kızım Nursena’ya… Sen dünyaya gelmekle bana hayatın mucizelerle dolu olduğunu öğrettin.
Yetişmemde büyük emekleri olduğunu düşündüğüm, ilkokul öğretmenlerim Ayşe Uşaklı ile Ulviye Topçu’ya ve sağlık meslek lisesinde meslek dersi öğretmenim Nurhan Babaoğlu’na,
Genç yazarlara her zaman destek olan ve gençliğin Türkiye’nin geleceği olduğunu düşünen Crea Yayıncılık’ın sahibi Mehmet Öner’e ve Crea Yayıncılık’ın tüm çalışanlarına,
Çizdiği karikatürlerle hem güldüren, hem de düşündüren karikatürist Salih Memecan’a; Sabah gazetesinde yayınlanan karikatürlerini eserimde kullanma fırsatı verdiği için. Yine karikatürünü eserimde kullanma fırsatını veren Selçuk Erdem’e,
Kitabı okuyarak redaksiyonunu gerçekleştiren ve başarılı bir öğretmen olan Nebahat Visem Parlar’a,
Katkılarından dolayı öğretim görevlisi Mehmet Köksu’ya, öğretmen Hamit Azaklı’ya, sosyolog Recep Temir’e, sosyolog Mustafa Dönmeze, öğretmen Mustafa Gez’e, öğretmen Fevzi Doğan’a, yeğenlerim Emre Durgut, Çağrı Durgut, Aslınur Cesur ve Beyza Cesur’a teşekkürlerimi sunarım.
