Altı Kişi Yazarını Arıyor Luigi Pirandello
Altı Kişi Yazarını Arıyor adlı
oyun özgün İtalyanca adı ile “Sei
personaggi in cerca d’autore” İtalyan
yazar Luigi Pirandello (28 Haziran 1867 – 10 Aralık 1936) yazmış
olduğu bir oyundur. Edebiyata şiir ile başlayan yazar, öykü ve roman ile devam
etmiş ama biraz da tesadüfler ve genel şartlar gereği en sonunda tiyatrocu
olmakta karar kılmıştır.
Altı Kişi Yazarını Arıyor, adlı
oyun 1934 Nobel Edebiyat Ödülünü de almış olan yazar’ın en ünlü hatta en ilginç
oyunudur. Oyunlarında “düş-gerçek”,
“maske-yüz” ikilemi mantığın ı çok sık uygulayan yazar; yazdığı oyunlarda “oyun içinde oyun” mantığını uygulamış bu
eserinde de aynı tekniği kullanmıştır. Altı
Kişi Yazarını Arıyor adlı oyun ilk önce
bir roman olarak tasarlanmış, ama daha sonra bir tiyatro haline evirilmiştir.
Oyun, ilk kez I. Dünya savaşının bitiminde ve savaşın atmosferi etkisi
altında yazılmış ve ilk defa 1921’de Milano’da sahnelenmiştir. Altı Kişi
Yazarını Arıyor, adlı oyun Pirandello’nun oyun içinde bir başka oyun yöntemini
kullandığı ilk oyun olarak bilinir. Yazarın ilk kez uyguladığı bu teknik 20.yy
dünya tiyatrosunda bir çığır açmış , yazar ilk kez bu oyunda uyguladığı yöntemi
sonraki oyunlarında da sık sık uygulamayı tercih etmiştir
Altı kişi yazarını arıyor (Sei personaggi in cerca d’autore) adlı oyunu
Pirandello ilki 1911 diğeri ise, 1915 yılında iki ayrı bölüm halinde
yayımlanan iki öyküsünü tiyatro haline getirerek yazdığı bir oyun olmaktadır. Pirandello,
ilk önce bu öykülerini bir roman halinde yazmayı düşünmüş ama daha sonra bu
konuyu bir tiyatro haline getirmiştir.
OYUNUN KONUSU
Oyunda yazarı tarafından yok edilmek istenen bazı oyun kahramanlarının bir
başka oyunun başkahramanından yeniden yaşama dönmek veya bir oyun içinde ortaya
çıkmak çabaları ele alınmıştır.
Oyun boş ve geleneksel düzene sahip bir sahne ile açılır ama sahne
bomboştur. Yani sahnede mekanı belli edecek eşyalar dahi bulunmaz. Seyirci içeri
girdiğinde perdeler kalkmış ve sahneyi bomboş olarak bulmuştur. Sahnenin iki
tarafında da merdiven vardır suflörün alanı ile baş oyuncu için bir koltuk ve
masa gözükür.
Oyun, bir başka oyunun
provasına gelen ve yazarları tarafından
terk edilmiş altı kahramanın bu sahnede buluşması ve çatışması ile başlar. Sahnede bir oyunu prova etmek amacıyla bir
araya gelen bir tiyatro topluluğu vardır ve bu oyunun baş karakteri diğer
oyunculara direktifler vermektedir. Sahneye konulacak olan ve provası yapılan
oyun da Pirandello’nun bir oyunudur. Sahnedekiler de bu oyunu prova
etmektedirler.
Bu sırada, seyircilerin arasından kalkıp çıkan altı kişi ayağa kalkarak yazarın onları terk ettiği
iddiası ile salona girerler. Oyunda Pirandello’nun
bir oyununu prova eden oyunculara, sahneye nereden geldiği bilinmeyen altı
kişinin müdahil olması ile karmaşık bir hal almıştır.